🔥 Arduino เปลี่ยนหม้อทอดลมร้อน เป็นเครื่องอบเส้น 3D Printer ได้อย่างไร
DIY Filament Dryer ด้วย Arduino UNO R4 WiFi และหม้อทอดลมร้อนราคาถูก
หากคุณเป็นคนหนึ่งที่ใช้เครื่องพิมพ์ 3D คุณคงจะรู้ดีว่าความชื้นเป็นศัตรูตัวฉกาจของเส้น Filament โดยเฉพาะวัสดุที่ดูดความชื้นได้ง่ายอย่าง Nylon, PETG และแม้แต่ PLA เมื่อเส้น Filament ดูดความชื้น จะทำให้เกิดปัญหาการพิมพ์ เช่น เส้นพองตัว พื้นผิวไม่เรียบ เกิดฟองอากาศ และความแข็งแรงของชิ้นงานลดลง การแก้ปัญหานี้ คุณอาจต้องซื้อเครื่องอบเส้น Filament Dryer ที่มีราคาหลายพันบาท แต่รู้หรือไม่? คุณสามารถทำ DIY เครื่องอบเส้น Filament ที่มีประสิทธิภาพสูงด้วยหม้อทอดลมร้อนราคาถูก (ประมาณ 500-800 บาท) และ Arduino UNO R4 WiFi ที่มาพร้อมกับความสามารถในการควบคุมอุณหภูมิและความชื้นแบบ Real-time และเชื่อมต่อกับ Arduino Cloud สำหรับการตรวจสอบและควบคุมผ่าน Smartphone ได้อีกด้วย!

💧 ทำไมเส้น Filament ต้องอบ?
เส้น Filament สำหรับการพิมพ์ 3D โดยเฉพาะวัสดุประเภท Hygroscopic (ดูดความชื้น) เช่น Nylon, PETG, PLA, TPU และ PVA มีคุณสมบัติในการดูดซับความชื้นจากอากาศได้อย่างรวดเร็ว เมื่อเส้นดูดความชื้นเข้าไปในโครงสร้างโมเลกุล น้ำจะกลายเป็นไอระหว่างการพิมพ์ที่อุณหภูมิสูง ทำให้เกิดฟองอากาศภายในเส้น Filament ส่งผลให้พื้นผิวชิ้นงานมีรูพรุน ไม่เรียบ มีเสียงดังป๊อปๆ ขณะพิมพ์ ความแข็งแรงของชิ้นงานลดลงอย่างมาก และในบางกรณีอาจทำให้ Nozzle อุดตันได้ ดังนั้นการอบเส้น Filament ก่อนการพิมพ์และการเก็บรักษาในสภาพแวดล้อมที่มีความชื้นต่ำจึงเป็นสิ่งสำคัญมากในการรักษาคุณภาพของการพิมพ์ 3D โดยทั่วไปแล้ว เส้น Filament ควรเก็บในความชื้นไม่เกิน 15-20% RH และก่อนการพิมพ์ควรอบที่อุณหภูมิ 40-70°C (ขึ้นอยู่กับชนิดของวัสดุ) เป็นเวลา 4-6 ชั่วโมง
อุณหภูมิการอบ Filament แต่ละชนิด:
- PLA: 40-45°C เป็นเวลา 4-6 ชั่วโมง
- PETG: 60-65°C เป็นเวลา 4-6 ชั่วโมง
- ABS: 65-70°C เป็นเวลา 4-6 ชั่วโมง
- Nylon: 70-80°C เป็นเวลา 6-8 ชั่วโมง
- TPU: 50-60°C เป็นเวลา 4-6 ชั่วโมง
🛠️ อุปกรณ์ที่ต้องใช้
โปรเจกต์นี้ใช้อุปกรณ์ที่หาซื้อได้ง่ายและราคาไม่แพง ประกอบด้วย หม้อทอดลมร้อนแบบราคาประหยัด (500-800 บาท) ที่มีขนาดเหมาะสมสำหรับใส่ม้วน Filament ได้ 1-2 ม้วน, Arduino UNO R4 WiFi ซึ่งเป็น Microcontroller ที่มาพร้อม WiFi และหน้าจอ LED Matrix ในตัว, DHT22 Sensor สำหรับวัดอุณหภูมิและความชื้น, Solid State Relay (SSR) สำหรับควบคุมการเปิด-ปิดหม้อทอดอย่างปลอดภัย, สาย Jumper Wire สำหรับเชื่อมต่อ และกล่องพลาสติกสำหรับใส่ Arduino และอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ นอกจากนี้คุณยังต้องมีทักษะการประกอบวงจรพื้นฐานและการเขียนโปรแกรม Arduino ซึ่งโปรเจกต์นี้มี Code ตัวอย่างให้ใช้แล้วบน GitHub สามารถดาวน์โหลดและปรับแต่งได้ตามต้องการ ราคารวมทั้งหมดไม่เกิน 2,000 บาท ซึ่งถูกกว่าซื้อเครื่อง Filament Dryer สำเร็จรูปที่ขายในท้องตลาดมาก
- หม้อทอดลมร้อน (Air Fryer): ขนาด 3-5 ลิตร ราคาประหยัด 500-800 บาท
- Arduino UNO R4 WiFi: Microcontroller พร้อม WiFi และหน้าจอ LED Matrix
- DHT22 Sensor: วัดอุณหภูมิและความชื้นแบบ Digital
- Solid State Relay (SSR): ควบคุมกำลังไฟแบบ Solid State ขนาด 25A-40A
- สาย Jumper Wire: สำหรับเชื่อมต่ออุปกรณ์
- กล่องพลาสติก: สำหรับป้องกันวงจรอิเล็กทรอนิกส์
- แผ่น Breadboard หรือ PCB: สำหรับประกอบวงจร (ตัวเลือก)

⚙️ หลักการทำงาน
ระบบทำงานโดยใช้ Arduino UNO R4 WiFi เป็นตัวควบคุมหลัก โดย DHT22 Sensor จะทำหน้าที่วัดอุณหภูมิและความชื้นภายในหม้อทอดลมร้อนแบบ Real-time ค่าที่วัดได้จะถูกส่งไปยัง Arduino ซึ่งจะประมวลผลและเปรียบเทียบกับค่าที่ตั้งไว้ หากอุณหภูมิต่ำกว่าค่าเป้าหมาย Arduino จะสั่งให้ Solid State Relay (SSR) เปิดหม้อทอดลมร้อนเพื่อให้ความร้อน และเมื่ออุณหภูมิถึงค่าเป้าหมายหรือสูงกว่า SSR จะปิดหม้อทอดลมร้อน ระบบนี้เป็นแบบ PID Control หรือ On-Off Control ที่ช่วยรักษาอุณหภูมิให้คงที่ นอกจากนี้ Arduino UNO R4 WiFi ยังสามารถเชื่อมต่อกับ Arduino Cloud ทำให้คุณสามารถตรวจสอบสถานะอุณหภูมิ ความชื้น และเวลาการอบผ่าน Dashboard บน Smartphone หรือ Computer ได้แบบ Real-time รวมถึงสามารถตั้งค่าและควบคุมการทำงานจากระยะไกลได้อีกด้วย ซึ่งเป็นฟีเจอร์ที่เครื่อง Filament Dryer ทั่วไปไม่มี
💡 จุดเด่น: Arduino UNO R4 WiFi มาพร้อม LED Matrix 12x8 ที่สามารถแสดงผลข้อมูลอุณหภูมิและความชื้นได้โดยตรงบนตัว Board โดยไม่ต้องใช้หน้าจอเพิ่ม

🔧 ขั้นตอนการประกอบ
ขั้นตอนที่ 1: เตรียมหม้อทอดลมร้อน
เริ่มต้นด้วยการเตรียมหม้อทอดลมร้อนโดยทำความสะอาดภายในให้เรียบร้อย เจาะรูเล็กๆ ที่ฝาหม้อหรือด้านข้างเพื่อให้สาย DHT22 Sensor ยื่นเข้าไปวัดอุณหภูมิและความชื้นภายใน แนะนำให้ใช้ปลั๊กยางกันน้ำหรือ Grommet ในการรองรูเพื่อป้องกันความร้อนรั่วออกมา ติดตั้ง DHT22 Sensor ภายในหม้อทอดให้อยู่ห่างจากฮีตเตอร์โดยตรงเพื่อให้ได้ค่าอุณหภูมิที่แม่นยำ และควรติดตั้งในตำแหน่งที่อากาศหมุนเวียนได้ดี จากนั้นเตรียมตะแกรงหรือแท่นวางสำหรับวางม้วน Filament โดยควรมีช่องว่างระหว่างฐานกับตะแกรงเพื่อให้อากาศร้อนสามารถหมุนเวียนได้รอบม้วน Filament อย่างสม่ำเสมอ ทดสอบการทำงานของหม้อทอดโดยเสียบปลั๊กและดูว่าฮีตเตอร์ทำงานปกติหรือไม่ จากนั้นถอดปลั๊กและเตรียมเชื่อมต่อกับ SSR Relay
ขั้นตอนที่ 2: ประกอบวงจร Arduino และ Relay
ประกอบวงจรโดยเชื่อมต่อ DHT22 Sensor เข้ากับ Arduino UNO R4 WiFi โดยต่อขา VCC ของ DHT22 เข้ากับ 5V, GND เข้ากับ GND และขา Data เข้ากับ Digital Pin (เช่น Pin 2) ของ Arduino จากนั้นเชื่อมต่อ Solid State Relay (SSR) โดยต่อขา Input (+) และ (-) ของ SSR เข้ากับ Arduino ผ่าน Digital Pin (เช่น Pin 7) และ GND ส่วนขา Output ของ SSR จะต่อแทรกกับสายไฟหม้อทอดลมร้อนเพื่อควบคุมการเปิด-ปิด โปรดระวังในการต่อวงจรไฟฟ้า AC 220V ควรใช้ความระมัดระวังและตรวจสอบการต่อให้ถูกต้อง แนะนำให้ใส่อุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ทั้งหมดลงในกล่องพลาสติกเพื่อป้องกันไฟฟ้าลัดวงจรและเพื่อความปลอดภัย ทดสอบวงจรโดยให้ Arduino ส่งสัญญาณไปยัง SSR และดูว่า SSR สามารถเปิด-ปิดหม้อทอดได้หรือไม่
ขั้นตอนที่ 3: เขียนโปรแกรมและเชื่อมต่อ Arduino Cloud
ดาวน์โหลดโค้ดตัวอย่างจาก Arduino Project Hub หรือ GitHub ซึ่งมีโค้ดสำเร็จรูปให้ใช้งานได้ทันที โค้ดจะรวมไปถึงการอ่านค่าจาก DHT22, การควบคุม SSR Relay แบบ PID หรือ On-Off Control, การแสดงผลข้อมูลบน LED Matrix ของ Arduino UNO R4 และการเชื่อมต่อกับ Arduino Cloud สำหรับการตรวจสอบและควบคุมระยะไกล ติดตั้ง Arduino Cloud Library ที่จำเป็น เช่น DHT Sensor Library และ Arduino IoT Cloud Library ตั้งค่า WiFi SSID และ Password ในโค้ด และสร้าง Dashboard บน Arduino Cloud เพื่อแสดงผลค่าอุณหภูมิ ความชื้น เวลาที่ใช้ในการอบ และสวิตช์เปิด-ปิดระบบ Upload โค้ดลงบน Arduino UNO R4 WiFi และทดสอบการทำงานโดยตรวจสอบว่า Dashboard แสดงผลข้อมูลได้ถูกต้องหรือไม่
ขั้นตอนที่ 4: ทดสอบและปรับแต่ง
ทดสอบระบบโดยใส่ม้วน Filament เข้าไปในหม้อทอดลมร้อนและตั้งค่าอุณหภูมิเป้าหมายตามชนิดของวัสดุ (เช่น PLA ที่ 45°C หรือ PETG ที่ 65°C) สังเกตว่าระบบสามารถรักษาอุณหภูมิให้คงที่ได้หรือไม่ และตรวจสอบค่าความชื้นว่าลดลงตามเวลาหรือไม่ ระยะเวลาในการอบควรอยู่ที่ประมาณ 4-6 ชั่วโมง ขึ้นอยู่กับชนิดของ Filament และระดับความชื้นเริ่มต้น ปรับแต่งค่า PID หรือช่วงเวลาในการเปิด-ปิดหม้อทอดเพื่อให้อุณหภูมิคงที่มากที่สุด ตรวจสอบการทำงานของ Arduino Cloud Dashboard และทดสอบการควบคุมระยะไกลผ่าน Smartphone หรือ Computer หลังจากทดสอบเรียบร้อยแล้ว คุณสามารถใช้เครื่องอบเส้น Filament DIY นี้ได้อย่างเต็มประสิทธิภาพเพื่อรักษาคุณภาพของเส้น Filament และปรับปรุงคุณภาพการพิมพ์ 3D ของคุณ
วิดีโอแนะนำการสร้าง Smart Filament Dryer ด้วย Arduino UNO R4 WiFi
✨ ข้อดีของ DIY Filament Dryer
เครื่องอบเส้น Filament DIY ด้วย Arduino และหม้อทอดลมร้อนนี้มีข้อดีมากมายเมื่อเทียบกับเครื่องสำเร็จรูปในท้องตลาด ประการแรกคือราคา โดยต้นทุนรวมไม่เกิน 2,000 บาท ซึ่งถูกกว่าเครื่อง Filament Dryer สำเร็จรูปที่ขายในราคา 3,000-6,000 บาท ประการที่สองคือความยืดหยุ่นในการปรับแต่ง คุณสามารถเขียนโค้ดเพื่อเพิ่มฟีเจอร์ต่างๆ ได้ตามต้องการ เช่น การตั้งเวลาอัตโนมัติ การแจ้งเตือนเมื่ออบเสร็จ หรือการบันทึกข้อมูลการอบแต่ละครั้ง ประการที่สามคือการเรียนรู้และพัฒนาทักษะ โปรเจกต์นี้ช่วยให้คุณเรียนรู้เกี่ยวกับ Microcontroller, Sensor, การควบคุมอุณหภูมิ และ IoT ซึ่งเป็นทักษะที่มีประโยชน์ในการทำโปรเจกต์อื่นๆ ต่อไป และประการสุดท้ายคือความสามารถในการเชื่อมต่อ Arduino Cloud ที่ทำให้คุณสามารถตรวจสอบและควบคุมการอบ Filament จากทุกที่ทุกเวลาผ่าน Internet ซึ่งเป็นฟีเจอร์ที่หาได้ยากในเครื่องสำเร็จรูปในราคาเดียวกัน
ประหยัดงบประมาณ - ต้นทุนไม่เกิน 2,000 บาท ถูกกว่าเครื่องสำเร็จรูปมาก
ปรับแต่งได้ตามต้องการ - เขียนโค้ดเพิ่มฟีเจอร์ใหม่ๆ ได้เอง
เรียนรู้ทักษะใหม่ - พัฒนาความรู้ด้าน Microcontroller และ IoT
ควบคุมระยะไกล - ตรวจสอบและควบคุมผ่าน Arduino Cloud ได้ทุกที่
📝 สรุป: DIY ที่คุ้มค่าและน่าสนใจ
การสร้างเครื่องอบเส้น Filament Dryer ด้วย Arduino UNO R4 WiFi และหม้อทอดลมร้อนเป็นโปรเจกต์ DIY ที่น่าสนใจมากสำหรับผู้ใช้เครื่องพิมพ์ 3D ทุกคน ไม่เพียงแต่จะช่วยลดต้นทุนในการซื้อเครื่องสำเร็จรูป แต่ยังเป็นการเรียนรู้ทักษะใหม่ๆ ที่มีประโยชน์ในการทำโปรเจกต์อิเล็กทรอนิกส์และ IoT อื่นๆ ต่อไป ด้วยความสามารถในการเชื่อมต่อ Arduino Cloud คุณสามารถตรวจสอบและควบคุมการอบ Filament จากระยะไกลได้อย่างสะดวกสบาย ทำให้มั่นใจได้ว่าเส้น Filament ของคุณจะแห้งสนิทและพร้อมสำหรับการพิมพ์ที่มีคุณภาพสูงเสมอ หากคุณกำลังมองหาวิธีการปรับปรุงคุณภาพการพิมพ์ 3D และต้องการประหยัดงบประมาณในการซื้ออุปกรณ์ โปรเจกต์นี้คือคำตอบที่ลงตัว! รีบหาอุปกรณ์มาลองทำกันดูครับ!
ต้องการ Arduino UNO R4 WiFi สำหรับโปรเจกต์ DIY ของคุณ?
ช้อป Arduino ที่ Globalbyteshop